Buod
Nagpunta sa Kagubatan si Elias at hinanap si
Kapitan Pablo. Siya ay sinamahan ng isang lalaki sa yungib na tila
nasa ilalim ng lupa. Nag makita ni Elias ang Matandang Pablo
natatalian ang ulo ng isang bigkis na kayong may bahid ng dugo.
Kayat na nagkilala silang dalawa. May anim na buwan na nang huli
silang magkita. Noon, ayon Kay matandang Pablo siya ang naaawa Kay
Elias. Subalit, ngayon nagkapalit sila ng puwesto. Si Elias ay
malakas samantalang ang matanda ay sugatan at lugami sa hirap ng
katawan at kalooban. May 15 araw na araw na naibalita kay Elias ang
sinapit ni Kapitan Pablo. Katunayan, pinaghanap siya nito sa
kabundukan ng dalawang lalawigan. At ngayon nga ay kanyang natagpuan.
Ipinaliwanag ni Elias sa Kapitan na nais
niya itong isama sa lupain ng mga di-binyagan upang doon na
manirahan nang payapa kahit na malayo sa sibilisasyon, yaman din
lamang daw walang nangyari sa kanyang paghahanap sa angkang
nagpahamak sa kanyang pamilya. Binigyang diin ni Elias na
magturingan na lamang silang dalawa bilang mag-ama yayamang pareho
na silang nag-iisa sa buhay. Umiilig lamang ang matanda sa
kahilingan ni Elias at sinabing wala siyang dahilan para
magpanibagong buhay sa ibang lupain. Kailangan niyang maipaghiganti
ang kalupitang sinapit o pagkamatay ng kanyang dalawang anak na
lalaki at isang babae sa kamay ng mga buhong. Nuon anya, siya ay
isang duwag ngunit, dugo at kamatayan ang isinisigaw ng kanyang
budhi dahil sa kaapihang kanyang natamo. Karumal-dumal ang sinapit
ng kanyang mga anak kaya ganito na lamang ang kanyang pagpupuyos.
Ang kanyang anak na dalaga ay
pinagsamantalahan at inilugso ang kapurihan ng isang alagad ng
simbahan. Dahil dito, nagsiyasat ang dalawa niyang anak na lalaki.
Pero, nagkaroon ng nakawan sa kumbento at ang isa niyang anak ay
sinuplong. Ang anak niyang ito ay ibinitin sa kanyang buhok at
narinig niya ang sigaw, daing at pagtawag sa kanya, pero siya ay
nasanay sa buhay na tahimik ay naging duwag at hindi nagkaroon ng
lakas ng loob na pumatay o magpakamatay. Ang paratang na pagnanakaw
sa kanyang anak ay di napatunayan, isa lamang malaking
kasinungalingan. Ang kurang nagparatang ay inilipat sa ibang
lugar.Pero ang kanyang anak ay namatay sa sobrang pahirap na dinanas.
Ang isa naman niyang anak ay hindi duwag at
pingambahan na siya ay maghihiganti dahil sa sinapit ng dalawamg
kapatid. Ito ay hinuli ng mga awtoridad dahil nakalimutan lamang
niyang magdala ng sedula. Ito ay pinahirapan din hanggang sa
magpatiwakal na lamang. Ngayon, wala ng nalalabi sa kanya kundi
bababa ng bayan upang maghimasik at makapaghiganti. Hindi naman siya
nag-iisa, marami siyang kaanib na kapwa rin pinag-uusig ng awtoridad.
Ang mga ito ang bumubuo sa kanyang pangkat na pinamumunuan. At sila
ay naghihintay lamang na tamang tiyempo at araw upang lumusob.
Naunawaan ni Elias ang paninindigan ni
kapitan Pablo, siya man daw ay tulad nito na sa pangambang makasugat
nang walang kinalaman, kinalimutan niya ang paghihiganti. Pero, para
sa kapitan, ang paglimot ay lubhang napakahirap. Kaya ang ganang kay
Elias ay napakadali sapagkat siya ay bata pa, hindi namatayan ng mga
anak at hindi nawawalan ng pag-asa. Nangako ang matanda na hindi rin
siya susugat sa sinumang walang kasalanan tulad ng ginawa nitong
pagkakasakit na naging sanhi ng kanyang pagkakasugat at huwag lamang
ang isang kuwadrilyong tumutupad lang naman ng kanyang tungkulin.
Ipinahayag ni Elias Kay Matandang Pablo na
siya ay nagkapalad na makilala at makatulong sa isang binatang
mayaman, matapat, may pinag-aralan at nag-iisang anak ng isang taong
marangal na hinamak din ng isang pari, maraming kaibigan sa Madrid
kabilang na ang Kapitan-Heneral. Bilang pagbibigay diin, tiniyak ni
Elias sa matanda na makakatulong daw ang binatang ito sa kanilang
pagnasang maipaabot sa heneral ang mga hinaing ng bayan. Tumango ang
matanda. Dahil dito, ipinangako ni Elias na malalaman ni Kapitan
Pablo ang magiging resulta ng kanyang lakad o pakikipag-usap sa
binata (si Ibarra ) sa loob ng apat na araw. Sa mga tauhan ng
kapitan ang kakatagpuin niya sa may baybayin ng San Diego at
sasabihin niya ang sagot. Kapag pumayag ang binata, may maasahan at
makakapagtamo sila ng katarungan at kung hindi naman, si Elias ang
unang kasama niyang maghahadog ng buhay. |