Buod
Maganda ang gabi. Ang perya’y punong-puno ng panonoorin at manonood. Ang 12 galing sa bahay ni Quiroga ay patungo sa kubol ni Mr. Leeds. Tuwang-tuwa si Padre Camorra sa dami ng magagandang dalagang nakikita lalo na nang makasalubong si Paulita na kasama nina Isagani at Donya Victorina. Punyales! Kailan pa ako magiging kura sa Quaipo, anang makamundong prayle at kinurot sa tiyan si Ben Zayb. Si Isagani nama’y inis sa bawa’t tumititig kay Paulita.
May pinasok na tindahan ng mga tau-tauhang kahoy ang pangkat nina Padre Camorra. Naghawigan sila-sila. Ang isa raw ay kahawig ni Zayb. Kahawig daw ni Padre Camorra ang isa. Marami ang lilok na anyong Prayle.
May isang kuwadrong tanso ng babaing pisak ang mata, gula-gulanit ang damit, nakalupasay at namimirinsa at namimirinsa ng lumang damit. Ayon kay Padre Camorra ay isang hanggal ang umisip ng larawang iyon. Sumagot si Ben Zayb na iyon ay ayon sa pamagat: la Prenza Filipina o prinsang ginagamit sa Pilipinas. Isa namang kuwadro ay naglalarawan ng isang lalaking nakagapos ang mga kamay at tinuturuan ng mga guwardiya sibil. Pamagat Ang Bayan na Akaba . Pinagtawanan din nila ito.
May nakitang larawan na kahawig ni Simoun. Hinanap nila ang mag-aalahas. Wala ito. Ayon kay Padre Camorra’y natakot na baka pagbayarin nila sa pagpasok sa paglabas ni Mr. Leeds. Ani Ben Zayb naman: Baka natakot na matuklasan natin ang lihim ng kanyang kaibigan si Mr. Leeds. Makikita ninyo’t ang lahat ay sa salamin
lamang.
Mga Tulong sa Pag-aaral
1. Ang perya ay hindi iisang
tindahan ng mga laruan o pabaril na tulad ng kasalukuyang gamit ng
taguring ito. Ito ay Fair o mga kubol ng siriko, mahika (magic), mga
tindahan ng laruan ,paninda mga ari, at iba pa.
2. Noo’y Enero.
3. Tandaan uli ang pagkawala ni
Simoun gayon siya ang nagyaya sa panonood sa espinghe ni Mr. Leeds.
Mga Tanong at Sagot
1. Anong kalinangan Pilipino ang binigyan diin ni Rizal sa
Kabanatang ito?
Tugon
Ang palilok ng mga anyo o larawan. Isa itong talakay sa sining ng
paglilok ng mga Pilipino na pinuri ni Rizal.
2. Ano ang inilalarawan sa kathang La Filipina?
Tugon
Ang pamamahayag sa Pilipanas (state of Filipino press or
journalism): matanda (makaluma); pisak ang isang mata ( di
katotohanan ang pagbabalita at iyong lang ibig paksain ang pinapaksa
): marumi, at lugami ang pamamahayag noon. Ang nakakatawa rito ay
isa pa si Ben Zayb sa nagtatawa sa larawan at wala siyang
kamalay-malay na sila ang inaatake sa larawang iyon lalo si Ben Zayb.
( Animo ito ng pagkakapahintulot ng sensor sa pagpapalathala ng
Florante at Laura ni Balagtas na atake ng kumatha laban sa
pamahalaan.)
Mas malinaw rito ang panunuligsa sa ikalawang larawan, ang bayan ng
Abaka. Inilalarawan dito na ang Pilipinas ay bayan ng abaka na ang
karaniwang gamit ay panggapos sa mga dinarakip ng guwardiya sibil.
Nguni’t ito man ay di nasakyan ng matatalino’t magagaling na
pangkat nina Ben Zayb.
(Nasakyan naman kaya ito ng mga indiyo? At sino ang nakaisip ng
gayong mga larawan sa perye?) |